Bir "Prompt" ne zaman değerli olur?
Prompt mühendisliğiyle yapay zekaya soruları değil, doğru cevapları vermeyi öğret. İstediğin çıktıyı elde etmek şansa kalmasın.
Prompt nedir?
Yapay zeka modellerine girdi olarak verdiğimiz talimatların tümünü bir “prompt” olarak tanımlayabiliriz. Uzun ya da kısa, basit ya da karmaşık fark etmiyor.
Bir çıktı talebinde bulunurken, prompt içeriğini birkaç farklı şekilde oluşturabiliyorum.
Metin: Birkaç kelime ya da cümle ile hızlı geri bildirim almak mümkün. Ya da çok detaylı bir açıklama (kod parçaları vb.) yazabilirim.
Ses: Sesli komutlarla de prompt oluşturabilirim. Ancak bunu metne göre daha az kullanıyorum. Belli başlı kullanım senaryolarında faydalı tabii ki.
Görsel: Fotoğraflar ve videolar da bir prompt olarak kullanılıyor. Görselden bir şey çıkarmak istiyorsam ya da başka bir forma dönüştürmek istiyorsam bu girdi yöntemi de işime yarıyor.
Beyin dalgaları ve ötesi: Şu anda bu yöntemler deneysel görünüyor. Ancak yapay zeka teknolojileri geliştikçe, beyin dalgalarından da prompt oluşturmak mümkün olacak.
Prompt mühendisliği gerçek mi?
Benim karşımda yüksek mühendislik ürünü bir yapay zeka dil modeli var. "Bu modelden ne istersem isteyeyim bana iyi kötü bir çıktı verecek zaten." diye düşünmek de bir seçenek. Ancak bu düşünce, modelin potansiyelini tam olarak kullanmamızı engelliyor. Bundan sonrası için daha sistematik bir yaklaşım benimsememiz gerekli.
Prompt mühendisliği, yapay zeka modellerine verdiğimiz talimatların en verimli şekilde tasarlanması ve optimize edilmesi sürecidir.
Prompt yazdıktan sonra kafamda canlandırdığım çıktı ile gerçek sonuç arasındaki fark bazen çok fazla oluyor. Sorun nerede? Prompt mu yetersizdi? Yanlış modeli mi seçtim? Yoksa göremediğim başka şeyler mi var?
Prompt mühedisliği diye bir kavram var ve önemi giderek artıyor. Birkaç saatlik ya da bir günlük bir eğitimle bu disiplinde daha iyi olman gayet mümkün. Ancak önemli olan, tüm sürece karşı sistematik bir yaklaşım sergilemen.
Prompt mühendisliği, yapay zeka sistemlerinden istenen çıktıları elde etmek için doğru ve net talimatlar oluşturmayı amaçlıyor. Sistematik olarak oluşturulmuş her bir prompt da aslında önceden tasarlanmış bir bilgi şablonunu temsil ediyor.
Bu yaklaşımı sindirdikten sonra kayıtlı tüm promptlarımı gözden geçirmeye başladım. Prompt kütüphanem güzelleşmeye başladı diyebilirim.
Promptun içeriğinde, kendisine değer katacak unsurlar neler olabilir?
İyi tasarlanmış bir prompt, yapay zekanın üreteceği bilginin çerçevesini belirliyor. Bu bağlamda benim yapmam gereken tekrar tekrar kullanılabilecek, farklı yapay zeka modellerine uyarlanabilir ve net bir çıktı üretebilen bir bilgi şablonu oluşturmak.
Rol tanımlama: Amaca uygun çıktıyı almam için girdiye ekleyebileceğim basit ve etkili bir yaklaşım.
Hedef kitle: Bu kısım da çıktıyı kimin bakış açısıyla okuyacağımı belirlememe yardımcı oluyor.
Ton belirleme: Hedef kitleyi belirlerken çıktı tonunu da ayrıca düşünebilirsin. (Çıktı tonları için bir liste faydalı olabilir.)
Görev tanımı: İş hayatımızın olmazsa olmazı. Kesin ve net fiillere ne yapması gerektiğini anlatmalıyım.
Çıktı formatı belirleme: İstediğim çıktının hangi başlık formatını kullanacağını, madde işaretli listeler ve tablolar gibi formatları nasıl yazdıracağını ve vurgu noktalarını belirlemem gerekiyor.
Örnekler verme: Formatı belirlerken bölümlerin içine birkaç kelime ya da cümle ile örnek yazmak çıktı kalitesini artırıyor. Bunu kullan.
Yasaklı listeler belirleme: Eğer belli bir konuyla alakalı bilgiyi dahil etmesini istemiyorsam, doğrudan belirtmeliyim.
Bu unsurları tutarlı bir şekilde, bağlamdan koparmadan harmanlarsam çok daha iyi sonuçlar elde edebileceğime eminim.
Optimizasyon sürecimi nasıl geliştirebilirim?
İlk prompt taslağım hazır. İstediğim çıktıyı veriyor mu? Denemem gerekiyor.
İteratif geliştirme sürecim için PUKÖ (Planla, Uygula, Kontrol et, Önlem Al) yaklaşımını kullanacağım.
1 - Planla:
Öncelikle promptumu değerli kılacak unsurları gözden geçireceğim. Talimatlarım, hedef kitlem, prompt kişiliği ve yazım tonu gibi konular hakkında karar vermem gerekli.
Ayrıca promptumun başarısını değerlendirmek için bazı kriterler belirlemem faydalı olabilir. Sözel ya da sayısal.
2 - Uygula:
Planladığım bileşenleri kullanarak promptumu oluşturacağım. Bundan sonra tek yapmam gereken promptu çalıştırıp çıktıyı beklemek.
Farklı dil modellerini hem de bu dil modelleri içinde muhakeme yapabilen ve hızlı yanıt verebilen versiyonları kullanmam faydalı.
Örnek: Youtube içeriklerini izlerken ekranın bir yarısında da aşağıdaki promptun çıktısını tarıyorum. Bu promptu uygulamak için ayrıca altına Youtube videosunun transkriptini de eklemem gerekiyor. Tutarlı olmasa da genel olarak iş görüyor.
Outline the main steps or instructions. From beginning to end, I want to see an ordered structure. Outline in great way; Use h3 and h2 headlines, numbered lists, ordered lists, quotes etc.
If there is an app, mention it with its benefits to speaker in a quote.
Focus on capturing the users' experiences, the challenges they faced, and how the app helped overcome them. Highlight the key benefits and improvements users noticed, including any quantifiable results or specific scenarios where the app made a significant impact.
If there is a workflow; Highlight any tips or best practices mentioned for optimizing workflow. Aim for a summary that clearly communicates the benefits of adopting these workflow strategies.
Under that circumstances summarize that to me:
{cursor}3 - Kontrol et:
Nasıl sonuçlar elde ettiğimi karşılaştırmalı olarak değerlendirmem gerekli. Bölüm bölüm elde ettiğim sonuç istediğimi karşılıyor mu? Başarı kriterlerime ulaşıyor mu?
Uygun olmayan ya da eksik bölümleri not alacağım.
Eğer çıktı sonuçları istediğim gibiyse bu aşamada durabilirim. Prompt servise hazır demektir.
4 - Önlem Al:
Optimizasyon zamanı. Tespit ettiğim eksiklikleri düzeltmek için promptumu yeniden düzenlemem gerekli. Ton değişimi, talimatların kısmen ya da tamamen değiştirilmesi, vurgu noktalarının yeniden tanımlanması gibi değişiklikler yapılabilir.
İyileştirilmiş prompt ile bir sonraki iterasyona geçebilirim. Standart ve tutarlı bir prompt oluşturana kadar bu iterasyonlara devam.
Örnek: Öncelikle Youtube üzerinde tükettiğim içerikleri birkaç kategoriye ayırdım. Her içerik için kullandığım ilk promptu, aşağıdaki şekilde yeniden düzenledim. Uygulama tanıtımlarına odaklı, listeler veren videolar için kullandığım yeni prompt:
Please scrape/extract that video transcript and execute following instructions.
Youtube link: {cursor}
## 🎯 Objective:
- **Goal:** Analyze and summarize given conversational transcripts that contain lists of apps, extensions, or related items.
- **Output:** A structured, ordered summary that captures key points, user experiences, benefits, challenges, and workflow tips.
## 📝 Instructions:
### 1. Language & Consistency:
- **Language Detection:** Automatically detect the input transcript language.
- **Output Language:** Ensure the summary is in the same language as the input.
### 1.5 🖊️ Main Title:
- Find the main title of the transcript.
- Find the URL of the transcript.
- Combine these elements and create a clickable link.
- Use `#` for main clickable title.
### 2. Structure & Formatting:
- **Headings:**
- Use `##` for main sections (e.g., Overview, Details, Takeaways).
- Use `###` for subsections (e.g., App/Extension Description, Benefits, Workflow Tips).
- **Lists:**
- Use **numbered lists** for sequential steps.
- Use **bullet points** for listing features or benefits.
- **Text Styling:**
- Use **bold** to highlight key metrics (e.g., **37% faster**).
- Use *italics* for emphasis when needed.
- **Emojis:** Include relevant emojis in titles to add visual cues (e.g., 🚀, 🔍).
### 3. Detailed Content Analysis:
- **Item Identification:** Extract and list each app/extension or item mentioned.
- **For Each App/Extension:**
- **Name & Description:** Provide a brief description of its functionality.
- **User Experiences:**
- Summarize user testimonials or challenges they faced.
- Include direct quotes if available, e.g.,
"This app saved me hours of work every week!"
- **Benefits & Improvements:**
- List any measurable improvements (e.g., **25% more efficient**).
- Highlight specific scenarios where the item made an impact.
- **Workflow & Best Practices:**
- Identify any mentioned workflows or optimization tips.
- Summarize best practices that users can adopt.
### 4. Final Tips & Takeaways:
- **Final Tips:** Optionally, list any final best practices or actionable tips for the audience.
## 🔄 Additional Considerations:
- Ensure that every section of the summary is comprehensive and easy to follow.
- The output should maintain a consistent tone, format, and style throughout.
- Tailor the prompt slightly based on the specific type of list (e.g., app lists vs. extension lists) by emphasizing relevant details.Bu prompt ile sadece Youtube linkini vermem yeterli oluyor. Ancak yalnızca Perplexity ile çalışıyor. Chatgpt ile çalıştırırken ayrıca transkript gerekli (sıkıcı birkaç işlem daha).
Perplexity ile çalıştırdığım promptun sonuç sayfasını inceleyebilirsin. Claude 3.7 Sonnet modelini kullandım. GPT-4o ve GPT-4.5 da güzel çıktılar veriyor.
Sonuç
Oluşturduğum prompt gerçekten de değerli mi? Bilemiyorum. Uygulamaya geçtiğimde şu faydaları da sağlıyorsa benim için değerli olur:
Zaman tasarrufu: Bana zaman kazandırmalı. Çok fazla destekleyici soru sordurmasın.
Tekrar kullanıma uygunluk: Sık sık kullanabilmeliyim.
Karmaşayı azaltma: Net, çerçevesi belirgin ve kolay anlaşılır çıktılar üretmeli.
Doğruluk oranını artırma: Doğruluk oranı normalden daha yüksek olmalı. En azından yanlışlardan kaçınarak da doğruluk oranını arttırabilir.